การพัฒนาและวิจัยพรมมิ สมุนไพรบำรุงความจำ

การศึกษาพัฒนาพรมมิเพื่อใช้เป็นสมุนไพรบำรุงความจำ

The development of Brahmi as memory enhancer

ได้รับทุนอุดหนุนการวิจัยเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมด้วยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี  ประจำปี 2548-52

กรกนก อิงคนินันท์¹ วธู พรหมพิทยารัตน์¹  พรนรินทร์ เทพาวราพฤกษ์²  จินตนาภรณ์ วัฒนธร³ สุทิสา ถาน้อย²

นันทีทิพ ลิ้มเพียรชอบ¹   สุภาพร ชื่นชูจิตร² ธนศักดิ์ เทียกทอง¹ อรสร สารพันโชติวิทยา¹ สุธิรา เลิศตระกูล²

วราภรณ์ ภูตะลูน⁴ ศักดิ์ชัย วิทยาอารีย์กุล¹ จารุภา วิโยชน์¹ นิวัติ เทพาวราพฤกษ์² สุภาพร มัชฌิมปุระ³

กรองกาญจน์ ชูทิพย์²  ศราวุฒิ อู่พุฒินันท์¹ พูนศรี รังสีศจี³  ดำรงศักดิ์ เป๊กทอง¹ สีวบูรณ์ สิรีรัฐวงศ์⁵

 ¹คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร ²คณะวิทยาศาสตร์การแพทย์ มหาวิทยาลัยนเรศวร

³คณะแพทย์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ⁴คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

⁵คณะแพทย์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

ปัจจุบันอายุเฉลี่ยของประชากรโลกเพิ่มมากขึ้น อัตราส่วนของคนสูงอายุกับคนหนุ่มสาวก็เพิ่มขึ้น โรคที่เกิดจากความเสื่อมของระบบประสาทและความทรงจำ เช่น โรคอัลไซเมอร์ (Alzheimer’s disease)  เป็นโรคเรื้อรังและเป็นสาเหตุให้คุณภาพชีวิตของประชากรสูงอายุน้อยลง ยาหรือสมุนไพรที่จะสามารถนำมารักษาหรือบรรเทาอาการโรคที่เกิดจากการเสื่อมนี้ จึงมีความสำคัญทั้งทางด้านสุขภาพและเศรษฐกิจ สมุนไพรที่มีศักยภาพในการนำมาใช้เพื่อบำรุงสมอง บำรุงความจำ ที่มีขายอยู่ในท้องตลาด ได้แก่ ginkgo และโสม ซึ่งเป็นพืชที่ไม่สามารถปลูกได้ในประเทศไทย คณะผู้วิจัยจึงได้จัดทำโครงการศึกษาพัฒนาพรมมิเพื่อใช้เป็นสมุนไพรบำรุงความจำ ซึ่งทางคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติได้ให้การสนับสนุนในการทำวิจัยมาแล้วเป็นเวลา 4 ปี (ปีงบประมาณ 2548-2552)

พรมมิมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Bacopa monnieri Wettst  อยู่ในวงศ์ Scrophulariaceae เป็นพืชสมุนไพรที่พบในเมืองไทยและประเทศแถบเอเชีย พรมมิใช้เป็นยาสมุนไพรในตำราอายุรเวทของอินเดียสำหรับช่วยเพิ่มความจำ บำรุงสมอง มีสารออกฤทธิ์เป็นสารกลุ่ม saponins ซึ่งแบ่งเป็นสองกลุ่มย่อย คือ jujubogenin glycosides และ pseudojujubogenin glycosides มีรายงานการศึกษาฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของพรมมิต่อระบบทางสรีรวิทยาหลายระบบ โดยเฉพาะระบบประสาทส่วนกลางและความจำ แสดงให้เห็นถึงศักยภาพของสมุนไพรพรมมิในการเป็นผลิตภัณฑ์เสริมอาหารหรือยาสมุนไพรบำรุงความจำ บำรุงสมอง

ตลอด 4 ปีที่ผ่านมา คณะผู้วิจัยได้ทำการศึกษาพัฒนาสมุนไพรพรมมิเพื่อใช้เป็นสมุนไพรบำรุงความจำ ทั้งในด้าน การพัฒนาการปลูก การศึกษาทางเคมี การสกัด การพัฒนาวิธีการวิเคราะห์ การพัฒนาผลิตภัณฑ์สมุนไพรพรมมิ การศึกษาประสิทธิภาพของสารสกัดพรมมิในทางเภสัชวิทยาทั้งในระดับหลอดทดลอง สัตว์ทดลอง การศึกษาทางพิษวิทยา จนถึงการทดลองทางคลินิก   ซึ่งจะกล่าวรายละเอียดการศึกษาแต่ละด้านดังนี้

การศึกษาการเพาะปลูกและเก็บเกี่ยวพรมมิ

คณะผู้วิจัยได้ศึกษาการเพาะปลูกพรมมิโดยศึกษาผลกระทบของฤดูกาล และอายุของพรมมิต่อปริมาณ saponins ในส่วนต่างๆของพรมมิ เช่น ยอด ลำต้น ราก และใบ จากผลการทดลองพบว่าในพรมมิมีปริมาณสาร saponins สูงในฤดูฝน ในขณะที่มีน้ำหนักแห้งสูงสุดในฤดูร้อน ส่วนยอดจะมีปริมาณสาร saponins สูง กว่าส่วนล่างของต้นและส่วนราก เมื่อเปรียบเทียบปริมาณสาร saponins ในพรมมิช่วงอายุ 1-4 เดือน พบว่าพรมมิที่อายุแตกต่างกันให้ปริมาณ saponins ในพรมมิไม่แตกต่างกันมาก ผลการวิจัยนี้สามารถนำไปใช้เป็นแนวทางในการเพาะปลูกและเก็บเกี่ยวเพื่อในได้ปริมาณผลผลิตของพรมมิและปริมาณ saponins ที่สูง

การศึกษาทางเคมีและการควบคุมมาตรฐานวัตถุดิบ

ในการศึกษานี้ คณะผู้วิจัยได้ทำการควบคุมมาตรฐานวัตถุดิบและสารสกัดพรมมิ และพัฒนาการวิเคราะห์สาร saponin glycosides ซึ่งเป็นสารออกฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาในพรมมิโดยใช้ HPLC นอกจากนี้ คณะผู้วิจัยยังพัฒนาใช้เทคนิคทางอิมมูนวิทยาในการตรวจวัดสารกลุ่ม saponins ในพรมมิ โดยผลิต monoclonal และ polyclonal antibody ที่จำเพาะต่อสาร saponin glycosides ในพรมมิ โดยสามารถพัฒนาวิธี ELISA ซึ่งวิเคราะห์สาร saponins ในพรมมิได้ในระดับนาโนกรัมต่อมิลลิลิตร

การพัฒนาสารสกัดและผลิตภัณฑ์ยาเม็ดพรมมิ

คณะผู้วิจัยได้พัฒนาวิธีการสกัด ได้สารสกัดที่มีกลุ่มสาร saponins สูง ซึ่งได้ทำการจดอนุสิทธิบัตรแล้ว สารสกัดพรมมิที่ผลิตขึ้นใช้ในการทดลองทั้งหมดในการศึกษานี้ สารสกัดนี้ มีความคงตัวที่อุณหภูมิ 5,  40 และ 60 °C ในเวลาไม่น้อยกว่า 28 วัน เมื่อเก็บสารสกัดพรมมิภายใต้อุณหภูมิไม่เกิน 25 °C มีความคงตัวไม่ต่ำกว่า 12 เดือน จากนั้น คณะผู้วิจัยได้ผลิตภัณฑ์ยาเม็ดขนาด 300 มก ที่มีคุณสมบัติทางกายภาพที่เหมาะสมและมีความคงตัวดี 

การศึกษาทางเภสัชวิทยา

ผลของพรมมิต่อการเรียนรู้และความจำ

ในการศึกษาผลของสารสกัดพรมมิต่อการเรียนรู้และการป้องกันเซลล์ประสาทของสัตว์ทดลอง พบว่าเมื่อให้สารสกัดพรมมิขนาด 20, 40 และ 80 mg/kg BW ในหนูแรทเพศผู้ เป็นเวลา 14 วัน หนูมีการเรียนรู้และความจำดีขึ้น  นอกจากนี้ คณะผู้วิจัยยังได้ศึกษาผลของสารสกัดพรมมิในสัตว์ทดลองที่ถูกเหนี่ยวนำให้เกิดสภาวะความจำบกพร่อง ด้วยการฉีด scopolamine (0.6 mg/kg BW) เข้าช่องท้องหรือโดยการผูกหลอดเลือด common carotid artery ในหนูถีบจักร โดยให้สารสกัดพรมมิขนาด 4, 40 และ 80 mg/kg BW เป็นเวลาติดต่อกันนาน 2 สัปดาห์ก่อนสมองถูกทำให้บกพร่อง พบว่าพรมมิทุกขนาดสามารถป้องกันการสูญเสียความจำได้ นอกจากนี้ สารสกัดพรมมิยังป้องกันการสูญเสียความจำในหนูแรทที่ถูกชักนำให้เกิดภาวะความจำเสื่อมด้วยการฉีด AF 64A ซึ่งเป็นสารที่ทำลาย cholinergic neuron   และในหนูแรทที่ถูกทำลายสมองด้วยสารเคมี kainic acid

คณะผู้วิจัยพบว่าสารสกัดพรมมิมีฤทธิ์ปกป้องเซลล์ประสาท ในหนูแรทเพศผู้ที่ได้รับสารสกัดสมุนไพรพรมมิ (ขนาด 4, 40, 80 mg/kg BW) ก่อนการได้รับ beta amyloid เทียบกับหนูกลุ่มควบคุมและกลุ่มที่ได้รับ beta amyloid เพียงอย่างเดียว พบว่าสัตว์ทดลองในกลุ่มที่ได้รับสารสกัดพรมมิทั้ง 3 ขนาด ก่อนการได้รับ beta amyloid มีการตายของเซลล์ประสาท ลดลงเมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มที่ได้รับ beta amyloid เพียงอย่างเดียว นอกจากนั้นสัตว์ทดลองกลุ่มที่ได้รับ beta amyloid มีจำนวน NMDA receptor cell ในสมองส่วน frontal cortex เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ เมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุม ซึ่งจำนวนของ NMDA receptor cells นี้ลดลงอย่างมีนัยสำคัญในกลุ่มที่ได้รับสารสกัดสมุนไพรพรมมิ ผลการทดลองในสัตว์ทดลองนี้สอดคล้องกับการศึกษาสารสกัดพรมมิต่อการป้องกันเซลล์ประสาท จากอันตรายที่เกิดจาก beta amyloid ในเซลล์สมองหนูเพาะเลี้ยง ซึ่งพบว่าสารสกัดพรมมิมีฤทธิ์ป้องกันเซลล์ประสาทได้

จากการศึกษาฤทธิ์ปกป้องเซลล์ประสาทของสารสกัดพรมมิ โดยใช้เซลล์สมองเพาะเลี้ยง พบว่าสารสกัดพรมมิสามารถปกป้องเซลล์ประสาทที่ถูกทำลายด้วย beta amyloid  แต่ไม่สามารถปกป้องเซลล์ที่ถูกทำลายด้วย glutamate   กลไกของสารสกัดพรมมิต่อการเรียนรู้และความจำ คือการลด lipid peroxidation และต้านการทำงานของ acetylcholinesterase (AChE) 

เมื่อศึกษาเปรียบเทียบผลของสารสกัดพรมมิกับสารสกัดจากใบแปะก๊วย และยา donepezil  ต่อพฤติกรรมการเรียนรู้และความจำของหนูแรทที่แก่ตามธรรมชาติ  ผลการทดลองหลังจากป้อนสารสกัดหรือยาติดต่อกันนาน 3 เดือน พบว่า หนูแก่ที่ได้รับสารสกัดพรมมิ (40 มก./กก.) มีการเรียนรู้และความจำเกี่ยวกับสถานที่ และความสามารถในการจดจำสิ่งของได้ดีพอๆ กับหนูแก่ที่ได้รับสารสกัดจากใบแปะก๊วย (60 มก./กก.) และกลุ่มที่ได้รับยา donepezil (1 มก./กก.) และดีกว่าหนูแก่กลุ่มควบคุมที่ได้รับเฉพาะน้ำกลั่นอย่างมีนัยสำคัญ 

ผลของพรมมิต่อระบบภูมิคุ้มกัน

                คณะผู้วิจัยได้ศึกษาผลของสารสกัดพรมมิต่อระบบภูมิคุ้มกันในหลอดทดลอง พบว่าสารสกัดพรมมิมีผลต่อระบบภูมิคุ้มกันของหนูถีบจักร โดยยับยั้งการแบ่งตัวของ splenocytes ซึ่งเป็นผลรวมของการกดการแบ่งตัวของ B-lymphocytes และกระตุ้นการแบ่งตัวของ T-lymphocytes

ผลของพรมมิต่อระบบหัวใจหลอดเลือด

จากการศึกษาพบว่าสารสกัดพรมมิมีฤทธิ์ทำให้หลอดเลือดขยายตัว โดยออกฤทธิ์ผ่านทั้ง smooth muscle cells และ endothelium กลไกการออกฤทธิ์เกี่ยวข้องกับการสร้าง nitric oxide และ prostacyclin ตลอดจนการยับยั้งการเคลื่อนที่ของแคลเซียมเข้าสู่เซลล์ แต่ไม่ได้เกิดจากการต้านฤทธิ์ a₁-receptor agonist และไม่เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนที่ของแคลเซียมภายในเซลล์

ผู้วิจัยได้ศึกษาผลของพรมมิต่อการเปลี่ยนแปลงการไหลเวียนโลหิตบนผิวเปลือกสมอง ความดันโลหิต และอัตราการเต้นของหัวใจ ของหนูแรทที่ได้รับสมุนไพรโดยการกินติดต่อกันนาน 2 เดือน โดยศึกษาเปรียบเทียบกับผลของสารสกัดแปะก๊วย (Ginkgo biloba) จากผลการวิจัยเมื่อให้สารสกัดพรมมิ (40 mg/kg BW) หรือ สารสกัดแปะก๊วย (60 mg/kg BW) ทางปากเป็นเวลานานติดต่อกัน 2 เดือน พบว่าทั้งสารสกัดพรมมิและสารสกัดแปะก๊วยมีผลเพิ่มการไหลเวียนโลหิตบริเวณหลอดเลือดแดงบนเยื่อหุ้มสมอง โดยมีประสิทธิภาพเท่าๆกัน  และสารสกัดพรมมิไม่มีผลทำให้ความดันโลหิตและอัตราการเต้นหัวใจของหนูแรทเปลี่ยนแปลงไป

การศึกษาทางพิษวิทยา

                คณะผู้วิจัยทำการศึกษาพิษของสารสกัดพรมมิในหนูแรท โดยป้อนสารสกัดทางปากขนาด 2 กรัมต่อกิโลกรัมน้ำหนักตัวครั้งเดียว พบว่าไม่มีหนูตายภายหลัง 2 สัปดาห์ แสดงให้เห็นถึงค่า LD₅₀ ของสารสกัดพรมมิที่ใช้ในกลุ่มทดสอบมีค่ามากกว่า 2g/kg ซึ่งบ่งบอกถึงความปลอดภัยของสารสกัดพรมมิที่ใช้ในการทดสอบ เช่นเดียวกับผลของ sub-chronic toxicity ที่ไม่พบความผิดปกติเกิดขึ้นกับหนูแรทภายหลังจากได้รับสารสกัดพรมมิในปริมาณ 4, 40 และ 80 mg/kg BW เป็นระยะเวลา 100 วัน นอกจากนี้ ในการศึกษา chronic toxicity ในหนูขาว โดยป้อนสารสกัดพรมมิขนาด 30, 60, 300 และ 1,500 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัมน้ำหนักตัวเป็นเวลา 270 วัน ประเมินอาการ พฤติกรรมและสุขภาพสัตว์ พบว่าไม่มีความผิดปกติใดๆเช่นกัน

การศึกษาทางคลินิก

คณะผู้วิจัยได้ศึกษาผลของพรมมิในอาสาสมัครวัยกลางคนและสูงอายุ (อายุมากกว่า 55 ปี) จำนวน 60 คน แบ่งเป็นกลุ่มที่ได้ยาหลอก และ ได้สารสกัดพรมมิขนาด 300 และ 600 มกต่อวัน เป็นเวลา 3 เดือน พบว่า สารสกัดพรมมิ เพิ่มคุณภาพชีวิตโดยเพิ่มประสิทธิภาพการทรงตัว เพิ่มการตื่นตัวต่อสิ่งเร้า มีสมาธิมากขึ้น เพิ่มความสามารถในการเรียนรู้และความจำ คลายอาการซึมเศร้า นอกจากนี้ จากการศึกษาระดับเอนไซม์ในอาสาสมัคร พบว่าอาสาสมัครที่บริโภคสารสกัดจะมีการกดการทำงานของ AChE ตลอดจนเพิ่มการทำงานของ superoxide dismutase (SOD), catalase (CAT) และ glutathione peroxidase (GPx)แต่ลดระดับ malondialdehyde (MDA) ใน serum ดังนั้นสารสกัดพรมมิจึงน่าจะออกฤทธิ์เพิ่ม working memory โดยการเพิ่มระดับ ACh และ ลดระดับ oxidative stress ทำให้เพิ่ม working memory จากการศึกษายังไม่พบอาการพิษและภาวะข้างเคียงใดๆในอาสาสมัคร

การศึกษาอันตรกิริยาต่อยาของพรมมิ

การศึกษาผลของสารสกัดพรมมิต่อการทำงานของเอนไซม์ไซโตโครม P450 (CYP) ในตับหนูและในมนุษย์โดยวิธีการ in vitro พบว่าสารสกัดพรมมิมีผลต่ำในการยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ CYP1A2, CYP2C, CYP2E1 และ CYP3A จึงประเมินได้ว่ามีโอกาสน้อยที่สารสกัดพรมมิในขนาดปกติจะก่อให้เกิดอันตรกิริยากับยาแผนปัจจุบันที่อาศัยเอนไซม์ดังกล่าวในการเปลี่ยนแปลงเพื่อการขจัดออกจากร่างกาย

สรุป

คณะผู้วิจัยสามารถพัฒนาวิธีการสกัด และการควบคุมคุณภาพของสารสกัดพรมมิ ได้สารสกัดที่มีมาตรฐานและมีความคงตัว รวมทั้งได้ศึกษาปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับคุณภาพของวัตถุดิบพรมมิ เมื่อนำไปศึกษาฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา พบว่าสารสกัดพรมมิที่ได้ มีผลกระตุ้นความจำและการเรียนรู้ในสัตว์ทดลอง นอกจากนี้ ยังพบว่าสารสกัดที่ได้มีฤทธิ์ป้องกันการถูกทำลายของเซลล์ประสาทอีกด้วย ส่วนการทดสอบพิษ พบว่าสารสกัดพรมมิในขนาดที่ใช้ ไม่มีพิษต่อสัตว์ทดลอง คณะผู้วิจัยได้พัฒนาผลิตภัณฑ์เสริมอาหารพรมมิ  และศึกษาประสิทธิภาพการบำรุงความจำของผลิตภัณฑ์ดังกล่าวในมนุษย์ พบว่าเมื่ออาสาสมัครอายุมากกว่า 55 ปี ได้รับผลิตภัณฑ์พรมมิขนาด 300 และ 600 มก ต่อวัน เป็นเวลา 3 เดือน อาสาสมัครมีความสามารถในการเรียนรู้และมีความจำเพิ่มขึ้น โดยไม่พบผลข้างเคียงใดๆ

ในเดือนกันยายน พศ. 2554 งานวิจัยนี้ ได้ถูกถ่ายทอดเทคโนโลยีไปยังองค์การเภสัชกรรม และทางองค์การเภสัชกรรมได้ดำเนินการขึ้นทะเบียนผลิตภัณฑ์เสริมอาหารพรมมิได้ในเดือนมกราคม พศ. 2557 และได้ดำเนินการผลิตและจัดจำหน่ายแก่ประชาชนได้ในเดือนกันยายน พศ. 2557 ในชื่อ จีพีโอพรมมิ ชนิดเม็ด

 

ผลงาน

อนุสิทธิบัตร        

กรรมวิธีการเตรียมสารสกัดที่มีซาโปนินสูงจากพรมมิ เลขที่ 4018 คุ้มครองสิทธิตั้งแต่ 7 กุมภาพันธ์ 2551- 28 มกราคม 2556  ผู้ประดิษฐ์:  รศ. ดร. กรกนก อิงคนินันท์ และ ดร. วธู พรหมพิทยารัตน์

ผลงานตีพิมพ์

1. Phrompittayarat, W., Putalun, W., Tanaka, H., Wittaya-areekul, S., Jetiyanon, K., and Ingkaninan, K. (2007) An enzyme-linked immunosorbant assay using polyclonal antibodies against bacopaside I. Anal. Chim. Acta. 584:1-6.

2. Phrompittayarat, W., Putalun, W., Tanaka, H., Wittaya-areekul, S., Jetiyanon, K., and Ingkaninan, K. (2007) Determination of pseudojujubogenin glycosides from Brahmi based on immunoassay using a monoclonal antibody against bacopaside I. Phytochem. Anal. 18: 411-418.

3 Phrompittayarat, W., Putalun, W., Tanaka, H., Jetiyanon, K., Wittaya-areekul, S., and Ingkaninan, K. (2007) Comparison of various extraction methods of Bacopa monnieri  Naresuan University Journal. 15:29-34.

4. Kamonwannasit, S., Putalun, W., Phrompittayarat, W. Ingkaninan, K., Tanaka, H. (2007) Production of Pseudojujubogenin from callus cultures of Bacopa monnieri (L.) Wettst. IJPS. 3: 53-59.

5. Phrompittayarat, W., Wittaya-areekul, S., Jetiyanon, K., Putalun, W., Tanaka, H., and Ingkaninan, K. (2007) Determination of saponin glycosides in Bacopa monnieri by reversed phase high performance liquid chromatography. Srinakharinwirot Journal of Pharmaceutical Sciences. 2: 26-32.

6. Limpeanchob N., Jaipan S., Rattanakaruna, S., Phrompittayarat  W., Ingkaninan K. (2008) Neuroprotective Effect of Bacopa monnieri on beta-amyloid-induced cell death in primary cortical culture. J. Ethnopharmacol.  119:214-217.

7. Saraphanchotiwitthaya A., Ingkaninan K., Sripalakit P. (2008) Effect of Bacopa monniera Linn. extract on murine immune response in vitro. Phytother Res. 22:1330-1335.

8. Phrompittayarat, W., Wittaya-areekul, S., Jetiyanon, K., Putalun, W., Tanaka, H., and Ingkaninan, K. (2008) Stability studies of saponins in Bacopa monnieri dried ethanolic extracts. Planta Med. 74:1756-1763.

9. Imsungnoen N., Phrompittayarat W., Ingkaninan K., Tanaka H., Putalun W. (2009) Immunochromatographic assay for the detection of pseudojujubogenin glycosides. Phytochem Anal. 20:64-7.

10. Uabundit, N., Wattanathorn, J., Mucimapura, S., Ingkaninan, K. (2010) Cognitive enhancement and neuroprotective effects of Bacopa monnieri in Alzheimer's disease model. J. Ethnopharmacol. 127: 26-31.

11. Tothiam, C., Phrompittayarat, W., Putalun, W., Tanaka, H., Sakamoto, S., Khan, I.A., Ingkaninan, K. (2011) An enzyme-linked immunosorbant assay using monoclonal antibody against Bacoside A₃ Phytochem Anal. 22:385-391

12. Kamkaew, N., Scholfield C.N., Ingkaninan, K., Maneesai P., Tarec, M., Parkington, H., Chootip, K. (2011) Bacopa monnieri and its constituents is hypotensive in anaesthetised rats and vasodilator in various artery types. J. Ethnopharmacol. 134:790-795.

13. Kamkaew N., Scholfield N.C., Ingkaninan K., Taepavarapruk N., Chootip K. (2012) Bacopa monnieri increases cerebral blood flow in rat independent of blood pressure. Phytother Res. In press.

14. Peth-Nui T., Wattanathorn J., Muchimapura S., Tong-Un T., Piyavhatkul N., Rangseekajee P., Ingkaninan K., Vittaya-Areekul S. (2013) Effects of 12-week Bacopa monnieri consumption on attention, cognitive processing, working memory, and functions of both cholinergic and monoaminergic systems in healthy elderly volunteers. Evid Based Complement Alternat Med. In press.